Τον 1^ο χρόνο τα περισσότερα μωρά μπορούν να:

• Ψάξουν και να εντοπίσουν την πηγή ενός ήχου.
• Να ανταποκριθούν στο άκουσμα του ονόματός τους τις περισσότερες φορές που τα φωνάζετε.
• Να κουνήσουν το χέρι για χαιρετισμό.
• Να κοιτάξουν το σημείο που τους επισημάνεται όταν τους λέτε: κοίτα ένα….
• Να βαβίζουν με τονισμό (ανεβοκατέβασμα της φωνής σαν να μιλούν σε πρόταση).
• Να στρίψουν τον κορμό τους ακολουθώντας τη φωνή σας και παρακολουθώντας σας ενώ μιλάτε και μόλις σταματήσετε να αρχίζουν να βαβίζουν.
• Να λένε «μπα-μπα» απευθυνόμενα στο μπαμπά τους και «μα-μα» στη μαμά τους.
• Να λένε τουλάχιστον μία λέξη.
• Να δείχνουν αντικείμενα που είναι μακριά και τα θέλουν ή να κάνουν θορύβους δείχνοντάς τα.
• Να ακολουθούν απλές εντολές, στην αρχή μετά από λεκτικές οδηγίες και χειρονομίες και κατόπιν μετά από λεκτικές οδηγίες μόνο.
• Να φέρνουν αντικείμενα από άλλο δωμάτιο όταν τους ζητηθεί.
• Να δείχνουν τα μέλη του σώματος όταν τους ζητηθεί.
• Να δείχνουν ενδιαφέροντα αντικείμενα ή γεγονότα και να σας παίρνουν να πάτε να τα δείτε μαζί.
• Να φέρνουν αντικείμενα να σας τα δείξουν.
• Να σας δείχνουν αντικείμενα για να τα ονομάσετε.
• Να ονομάζουν μερικά κοινά αντικείμενα ή εικόνες αν τους το ζητήσετε.
• Να παίζουν μιμούμενα ( π.χ. να κάνουν ότι μαγειρεύουν ). Να χρησιμοποιούν χειρονομίες ή λέξεις μαζί σας ή με το αγαπημένο τους κουκλάκι.
• Να μαθαίνουν μία καινούρια λέξη τη βδομάδα μεταξύ 1,5 και 2 ετών.
• Να δείχνουν τα πιο πολλά μέρη του σώματος και τα πιο κοινά αντικείμενα.
• Να δείχνουν κάποιες εικόνες σε βιβλίο.
• Να ακολουθούν απλές εντολές ( ενός βήματος,) χωρίς χειρονομίες (χωρίς να του δείξουμε τι εννοούμε), (πχ: βάλε το ποτήρι σου στο τραπέζι).
• Να είναι σε θέση να πουν 50-100 λέξεις.
• Να λένε αρκετές προτάσεις των δύο λέξεων ( ρήμα-αντικείμενο) (πχ: «θέλω χυμό», «μαμά έλα».
• Να λένε ίσως και κάποιες πιο σύνθετες προτάσεις των τριών λέξεων ( υποκείμενο-ρήμα-αντικείμενο) (πχ: «θέλω πάω βόλτα»).
• Να γίνονται κατανοητά από τους άλλους κατά το ήμισυ περίπου του χρόνου που μιλάνε.
  • Δεν αγκαλιάζει σαν τα άλλα μωρά.
• Δεν σας ανταποδίδει ένα χαμόγελο.
• Δείχνει ότι δεν προσέχει την παρουσία σας στο χώρο.
• Δείχνει ότι δεν προσέχει συγκεκριμένους θορύβους (πχ : φαίνεται να ακούει ένα αυτοκίνητο που περνάει ή μια γάτα που νιαουρίζει αλλά δεν ακούει όταν το φωνάζετε).
• Φέρεται σαν να είναι στον «κόσμο» του.
• Προτιμά να παίζει μόνο του και να «κλείνει» τους άλλους έξω.
• Δε φαίνεται να ενδιαφέρεται για παιχνίδια αλλά προτιμά να παίζει με διάφορα αντικείμενα του σπιτιού.
• Έχει έντονο ενδιαφέρον για αντικείμενα που τα μικρά παιδιά συνήθως δεν εκφράζουν (πχ: να κουβαλάει μαζί του ένα φακό ,αντί για ένα κουκλάκι ή την κουβερτούλα του).
• Μπορεί να πει το αλφάβητο, αριθμούς ή φράσεις απο τη τηλεόραση ενώ δεν μπορεί να πει λέξεις για να εκφράσει κάτι που θέλει.
• Δε φαίνεται να φοβάται τίποτα.
• Δε φαίνεται να πονάει με το συνηθισμένο τρόπο που πονάμε όλοι μας.
• Χρησιμοποιεί λέξεις και εκφράσεις ασυνήθιστες για την περίσταση ή επαναλαμβάνει ολόκληρα κομμάτια από ταινίες της τηλεόρασης.
• Ρωτήσει επιπλέον πληροφορίες ή να σας ζητήσει να συμπληρώσετε ένα ερωτηματολόγιο.
• Παρακολουθήσει την αλληλεπίδραση που έχετε με το παιδί σας σε διάφορα περιβάλλοντα για να εκτιμήσει την ανάπτυξή του.
• Ζητήσει έναν ακουολογικό έλεγχο ή να σας παραπέμψει σε ένα λογοθεραπευτή για αξιολόγηση, ο οποίος θα αξιολογήσει την ομιλία του παιδιού (εκφραστική γλώσσα) και την ικανότητα κατανόησης ( δεκτική γλώσσα).
• Παραπέμψει για ένα πρόγραμμα παρέμβασης .

Μεταξύ 1^ο και 2^ο χρόνο τα περισσότερα νήπια θα πρέπει να:

Στην ηλικία των 2 τα περισσότερα νήπια θα πρέπει να:

Όταν τα ορόσημα καθυστερήσουν.

Αν πιστεύετε ότι η ανάπτυξη του παιδιού σας καθυστερεί ,αν το παιδί σας σταματήσει να μιλάει ξαφνικά ή να κάνει πράγματα που έκανε πριν, ή εμφανιστούν κάποιες από τις ακόλουθες συμπεριφορές, ενημερώστε τον παιδίατρο σας.

Γλωσσική καθυστέρηση

Η γλωσσική καθυστέρηση είναι η πιο συνηθισμένη αναπτυξιακή διαταραχή. Περίπου ένα στα πέντε παιδιά θα μάθουν να μιλούν αργότερα από τα άλλα . Η απλή γλωσσική καθυστέρηση είναι πολλές φορές προσωρινή. Μπορεί να διορθωθεί από τα ίδια τα παιδιά ή με λίγη βοήθεια από την οικογένεια. Είναι σημαντικό να ενθαρρύνετε το παιδί σας να σας μιλήσει με χειρονομίες ή λέξεις και να αφιερώνετε χρόνο να παίξετε , να διαβάσετε και να μιλήσετε μαζί του. Κάποια παιδιά εμφανίζουν και προβλήματα συμπεριφοράς γιατί, απογοητεύονται όταν δεν μπορούν να εκφράσουν αυτό που θέλουν ή έχουν ανάγκη.

Ορισμένες καθυστερήσεις μπορεί να είναι προειδοποιητικά σημάδια σοβαρότερων διαταραχών όπως είναι μειωμένη ακουστική ικανότητα , αναπτυξιακές διαταραχές άλλων περιοχών ή ακόμα να κρύβουν ένα φάσμα αυτισμού {autismspectrumdisorder (ASD)}. Γλωσσική καθυστέρηση στην πρώιμη παιδική ηλικία μπορεί να σημαίνει γνωστικές διαταραχές που δεν μπορούν να ανιχνευτούν παρά μόνο όταν το παιδί ξεκινήσει το σχολείο . Είναι σημαντικό να γίνει αξιολόγηση του παιδιού σας αν ανησυχείτε για τη γλωσσική του ανάπτυξη.

Τι πρέπει να κάνει ο γιατρός σας

Μερικές φορές χρειάζονται περισσότερες πληροφορίες για το παιδί σας για να μπορέσει ο παιδίατρός σας να σας κατευθύνει στον κατάλληλο επαγγελματία. Ο γιατρός μπορεί να:

Λειτουργία του Κέντρου Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης (ΚΕ.Φ.Ι.ΑΠ.) του Γενικού Νοσοκομείου Καρδίτσας

Αν η ομιλία ( εκφραστική γλώσσα) είναι η μόνη καθυστέρηση στην ανάπτυξη, μπορεί να σας δοθούν οδηγίες για να το βοηθήσετε στο σπίτι ή να χρειαστεί λογοθεραπευτική παρέμβαση. Αν υπάρχουν θέματα και με την ικανότητα κατανόησης ( δεκτική γλώσσα) ενώ δεν υπάρχει οργανικό πρόβλημα ( φυσιολογική ακοή), θα χρειαστεί περαιτέρω αξιολόγηση για να καθοριστεί αν η καθυστέρηση οφείλεται σε σοβαρή αναπτυξιακή διαταραχή, γενικευμένη αναπτυξιακή διαταραχή , αυτιστικό φάσμα (ASD) ή κάποιο άλλο αναπτυξιακό πρόβλημα.

Αν ο γιατρός σας κρίνει ότι χρειάζεται κάποιου είδους παρέμβασης για το παιδί σας, μπορείτε να απευθυνθείτε στο κέντρο μας για μια πιο εξειδικευμένη αξιολόγηση από παιδοψυχίατρο , έμπειρους λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές και ψυχολόγους .

Αν πληρεί τις προϋποθέσεις για την παροχή υπηρεσιών, μια ομάδα ειδικών θα συνεργαστεί μαζί σας για την ανάπτυξη ενός εξατομικευμένου σχεδίου παρέμβασης , που θα περιλαμβάνει άμεση θεραπεία για το παιδί ή ακόμα και δική σας εκπαίδευση ή ψυχολογική υποστήριξη. Επαναξιολόγηση θα πρέπει να γίνεται από καιρό σε καιρό ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε παιδιού.

Κολοκύθα Μαρία και   Ιωάννου Γρηγόρης

Λογοθεραπευτές του ΚΕΦΙΑΠ

Πληροφορίες 2441350500, 2441350508